Η ρομποτική χειρουργική είναι μία μετεξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι η χρήση χειρουργικού ρομπότ, προκειμένου οι κινήσεις των δακτύλων του χειρουργού, να μεταφράζονται σε κινήσεις των χειρουργικών εργαλείων στο χειρουργικό πεδίο. Το υψηλό κόστος κτήσης και χρήσης του ρομπότ, δυστυχώς περιορίζει το εύρος της εφαρμογής της ρομποτικής χειρουργικής.
Πως γίνεται
Για να πραγματοποιηθεί μία ρομποτική επέμβαση, για παράδειγμα στην κοιλιά, γίνεται η είσοδος σε αυτήν και τοποθετείται ο λαπαροσκοπικός εξοπλισμός, όπως γίνεται για οποιαδήποτε λαπαροσκοπική επέμβαση. Στη συνέχεια προσαρμόζεται το ρομπότ στον ασθενή και τα εργαλεία που τοποθετούνται στην κοιλιά, συνδέονται με τους ρομποτικούς βραχίονες που θα κάνουν τις κινήσεις κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Ο χειρουργός κάθεται σε απόσταση από το χειρουργικό τραπέζι, στο οποίο βρίσκεται ο ασθενής και τοποθετεί τις άκρες των δακτύλων του στα χειριστήρια του ρομπότ. Από εκεί πραγματοποιεί κινήσεις, οι οποίες μεταφράζονται σε αντίστοιχες κινήσεις των ρομποτικών βραχιόνων και κατ’ επέκταση των χειρουργικών εργαλείων στην κοιλιά του ασθενούς. Εδώ πρέπει να διευκρινιστεί πως το ρομπότ ΔΕΝ χειρουργεί, απλώς μεταφέρει την κίνηση των χεριών του χειρουργού. Έτσι, σε κάθε χρονική στιγμή και περίπτωση ρομποτικής επέμβασης, οι χειρισμοί γίνονται από τον χειρουργό και η ευθύνη της πραγματοποίησης της επέμβασης είναι αποκλειστικά δική του.
Πλεονεκτήματα
Η ρομποτική, όπως και η λαπαροσκοπική τεχνική, προσφέρει όλα τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής σε σχέση με την ανοικτή (ελάχιστο τραύμα, μικρότερη αιμορραγία και ανάγκη μεταγγίσεων, ελάχιστο πόνο μετεγχειρητικά, ταχύτερη σίτιση, μηδαμινές επιπλοκές από τις τομές, ταχύτερη έναρξη σίτισης, μικρότερη νοσηλεία, ταχύτερη ανάρρωση, άριστο αισθητικό αποτέλεσμα). Η ρομποτική χειρουργική όμως, τουλάχιστον από απόψεως χειρουργού, πλεονεκτεί σε ορισμένα θέματα σε σχέση με τη λαπαροσκοπική, καθώς παρέχει τεχνικές δυνατότητες που δεν υπάρχουν λαπαροσκοπικά. Η απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου στα μάτια του χειρουργού είναι τρισδιάσταση και όχι δισδιάστατη και η ρομποτική μεγέθυνση είναι ακόμα μεγαλύτερη από αυτήν της λαπαροσκοπικής. Οι βαθμοί ελευθερίας των ρομποτικών βραχιόνων είναι αυτοί του ανθρώπινου χεριού, πολύ περισσότεροι δηλαδή από αυτούς των λαπαροσκοπικών εργαλείων, με αποτέλεσμα η επέμβαση να γίνεται σχεδόν με την άνεση της ανοικτής χειρουργικής. Επίσης, καθώς οι κινήσεις των χεριών του χειρουργού φιλτράρονται από το ρομπότ, εξαλείφεται ο φυσικός τρόμος των δακτύλων, με αποτέλεσμα την απόλυτη χειρουργική ακρίβεια.
Μειονεκτήματα
Πέραν του υψηλού κόστους των ρομποτικών επεμβάσεων, πρόβλημα το οποίο δυστυχώς πλέον απασχολεί και τους ασθενείς και όχι μόνο τους ασφαλιστικούς τους φορείς, η ρομποτική χειρουργική δεν έχει σοβαρά μειονεκτήματα από πλευράς ασθενούς. Βεβαίως, η διάρκεια των ρομποτικών επεμβάσεων είναι κατά τι μεγαλύτερη σε σχέση με τις αντίστοιχες λαπαροσκοπικές, διότι στη χειρουργική επέμβαση προστίθεται και ο χρόνος προσαρμογής του ρομπότ στο χειρουργικό τραπέζι και στον ασθενή. Από πλευράς χειρουργού, υπάρχουν ορισμένα μειονεκτήματα και τεχνικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα το σχετικά μικρό χειρουργικό πεδίο (λόγω της πολύ μεγάλης μεγέθυνσης) και η απώλεια χρόνου για τη μετακίνηση του ρομπότ, όταν πραγματοποιούνται εκτεταμένες ενδοκοιλιακές επεμβάσεις.